Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi ve Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü (BATEM) iş birliğinde yürütülen, Avrupa Birliği tarafından PRIMA programı kapsamında desteklenen ve Türkiye ayağı TÜBİTAK tarafından finanse edilen "Smart Agriculture Optimization to Climate Change Adaptation" (İklim Değişikliğine Karşı Optimizasyonda Akıllı Tarımsal Uygulamalar) isimli uluslararası projenin çıktıları, düzenlenen özel bir etkinlikle Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Konferans Salonu’nda kamuoyu ile paylaşıldı.
Projeye, İspanya’nın koordinatörlüğünde Türkiye, Fas, Cezayir ve Almanya ortaklık etti. Türkiye’deki çalışmalar, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi ve Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü (BATEM) iş birliğinde yürütüldü. Proje yürütücülüğünü Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hamide Gübbük üstlenirken, araştırma ekibinde Prof. Dr. İlknur Polat, Dr. Recep Balkıç Dr. Akın Tepe, Dr. Görkem Sülü ve Ziraat Yüksek Mühendisi Volkan Topçu yer aldı.
KURAKLIĞA DAYANIKLI GENOTİPLER BELİRLENDİ
2022-2025 yılları arasında sürdürülen projede, keçiboynuzu ve jojoba bitkileri üzerinde farklı düzeylerde (yüzde 100, yüzde 50 ve yüzde 25) kısıntılı sulama uygulamaları gerçekleştirilerek kurağa dayanıklılık gösteren genotiplerin tespiti hedeflendi. Keçiboynuzunda 108, jojobada ise 35 genotip üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda, keçiboynuzunda 5, jojobada ise 3 genotipin kurağa tolerant olduğu belirlendi.
Ayrıca, keçiboynuzunda yapılan ilişkilendirme haritalaması çalışmalarıyla, kuraklığa dayanıklılığı sağlayan genlerin kromozom 1 üzerinde yer aldığı tespit edildi. Bu bulgular, ileride yapılacak ıslah çalışmalarına ışık tutacak nitelikte.
KEÇİBOYNUZU VE JOJOBA ÖNE ÇIKIYOR
Sanayi ile entegre kullanımı sayesinde keçiboynuzu, son yıllarda iklim değişikliğine karşı dayanıklılığı ve düşük su tüketimi nedeniyle ön plana çıkarken; jojoba ise özellikle yağı sayesinde çok çeşitli kullanım alanlarına sahip olması nedeniyle dikkat çekiyor. Türkiye’de henüz yaygın şekilde yetiştirilmeyen jojoba, bu proje ile birlikte potansiyel bir tarımsal alternatif olarak değerlendiriliyor.
Etkinlikte konuşan Prof. Dr. Hamide Gübbük, iklim değişikliğinin tarımı doğrudan etkilediğine dikkat çekerek, “Bu tür projeler, sürdürülebilir tarım uygulamaları geliştirme yolunda çok değerli adımlar. Kuraklığa dayanıklı türlerin belirlenmesi, geleceğin tarımı için büyük önem taşıyor” dedi.
Son güncelleme : 23.05.2025 15:17:43
